Ankara Ulus'ta bugünkü İtfaiye Meydanı'nın eski adı bit pazarı ya da ikinci el eşya pazarı olarakda bilinen Hergelen Meydanı adını 19. asırda şehre dışardan gelenlerin ve şehir esnafının bir araya gelmesinden dolayı hergelenin uğradığı yer anlamında Hergelen Meydanı adını almıştır. Meydan 19. asrın başlarından 20. asrın ortalarına kadar hatta yetmişli ve seksenli yıllarda dahi şehrin en önemli meydanlarından biriydi. Bugün eski popülaritesini kaybetmiş olsa da halen şehrin en önemli noktalarından biridir. Etrafındaki hastaneler ve devlet daireleri sayesinde meydan ve civarı halen kalabalıktır. Meydanın hemen ortasında yer alan çarşı, eski mahallenin içine inşa edilmiş olan çarşı ve meydanın göbeğinde Gazi Lisesi, Ankara'nın pek çok noktasına kalkmakta olan minibüsleri ile şehrin ulaşım merkezlerinden biridir.

Bugün Opera Binasının bulunduğu alandı. Meydanın ismi ile ilgili mevcut birkaç değişik anlatı bulunur. Ancak Hergele meydan olarak adlandırılmadan önce Hergele yeri olarak bilinirdi. Hergele yerinde cambazlar ip gerer, oyun oynardı. Cambaz urganın üstünde kurban keser, hemencecik onu aşağı atıverirdi. Bayramlarda cambazlar için gösteri mekânı olsa da bu meydanın gündelik yaşamda başka işlevleri vardı ve kendisine verilen isimler de daha çok bu işlevlerden kaynaklanıyordu.

Öncelikle hergele, Ankara’da at ve inek sürüsüne denirdi. Ankaralılar da bu meydanda sürülerini çobana teslim eder, akşam da bu meydandan alırdı. Yine bu düzlükte ata yadigârı cirit oynanırdı. Askere gidenler de bu meydandan uğurlanırdı. Bu meydan aynı zamanda Konya, Kırşehir, Yozgat, Samsun taraflarına giden ve oralardan gelen taşıtların hareket ve buluşma yeri oldu. Meydan bir terminal gibi kullanılmaya başlandıktan sonra halk Hergele Meydanını “Hergelen Meydanı” olarak adlandırmış olabilir ki bu da halkın meydanın adı ile ilgili köken arama çabasını ortaya koyar.

Bu meydana daha sonra, bir değirmen yapıldı. Değirmen, Ankara’nın tüm un ihtiyacını karşılıyordu. Yıllar sonra bu değirmen itfaiyeci aileleri için lojman olarak kullanıldı. Hergele ya da Hergelen Meydanına opera binası yapılınca meydanın adı Opera oldu.

Kaynaklar:

1-https://www.turkcebilgi.com/hergele_meydan%C4%B1

2-http://www.unutulmaz.net/node/203